Józef, Maksymilian Świeżyński

 ( 20.08.1917 – 7.12.1985 ) .

Syn ziemianina Franciszka Świeżyńskiego- właściciela majątku w Żurawicy.

Urodzony w Żurawicy. Maturę zdał w 1936 roku w Rydzynie. Po odbyciu rocznej służby w szkole podchorążych artylerii konnej na Wołyniu rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej. W kampanii wrześniowej 1939 roku  przeszedł szlak bojowy od mobilizacji w Kamionce Strumiłowej poprzez Szadek, Skierniewice aż do obrony Warszawy. Był dowódcą działonu na Saskiej Kępie okopanego na ul. Międzynarodowej aż do kapitulacji Warszawy 27 września 1939r.  Żołnierz AK, był w zwiadzie konnym.

Po powrocie do Żurawicy / w grudniu 1939r. / zajął się prowadzeniem gospodarstwa. Zwiększył znacznie powierzchnie sadów oraz w ramach unowocześniania gospodarstwa zbudował,  wraz z przyjaciółmi: Zygmuntem Bujakowskim, Bronisławem Politem oraz prof. Arkadiuszem Piekarą, którzy znaleźli schronienie w Żurawicy, elektrownię wiatrową.

Elektrownia zasilała gospodarstwo, domy na wsi oraz kościół w Obrazowie. W razie bezwietrznej pogody energię dostarczała bateria akumulatorów. Ich szklane korpusy rozstrzelali żołnierze sowieccy

 Zaświadczenie o zatrudnieniu wydawane podczas okupacji 

Józef Świeżyński był żołnierzem Armii Krajowej, brał udział w kilku akcjach dywersyjnych / w tym próba rozbicia więzienia/aresztu w Sandomierzu/. W majątku przechowywana była broń oddziału.

Zmobilizowany na czas akcji Burza w okresie od lipca do października 1944 przebył szlak leśny, bojowy. / Ppor. dca zwiadu konnego 2-giego pułku piechoty/.

Szczegóły udziału w partyzantce opisuje w załączonym wspomnieniu.

Do Żurawicy już nie wrócił.

Po wojnie w 1945 roku podjął studia w Lublinie a następnie z grupą koleżeńsko-profesorską wyjechał do Gdańska , gdzie w 1946 roku ukończył studia. Po studiach pracował głównie przy odbudowach i budowach elewatorów zbożowych na Warmii i Mazurach.

W tym okresie ściągnął z Żurawicy i okolic dużą grupę pracowników.

Później życie zawodowe związał z biurem projektów. Aktywny również w działaniach społecznych jako członek Klubu Inteligencji Katolickiej. Telefonu Zaufania i NSZZ Solidarność.

Żonaty z Janiną Wojtaszewską.  Wychowali czwórkę dzieci.

Zmarł w Sopocie 7 grudnia 1985 roku.

opr. Kazimierz Świeżyński